Định cư Self-Employed trong các ngành Văn hóa - Nghệ thuật - Thể thao

Nếu bạn là người làm việc trong các lĩnh vực Văn hóa-Nghệ thuật-Thể thao theo hình thức self-employed hoặc có thành tích quốc tế, và muốn định cư ở Canada để tiếp tục cống hiến tài năng cho đất nước Canada thì đây có thể là một chương trình phù hợp.

SELF-EMPLOYED PERSONS PROGRAM

CÁC ĐIỀU KIỆN CHÍNH CỦA CHƯƠNG TRÌNH:

1. Có kinh nghiệm ít nhất 2 năm trong 5 năm gần nhất trong lĩnh vực văn hóa-nghệ thuật-thể thao (theo danh sách các nghề NOC 51XX và 52XX ở dưới)
2. Kinh nghiệm này phải là:
   • tham gia các hoạt động văn hóa-nghệ thuật-thể thao ở đẳng cấp quốc tế, HOẶC 
   • là một người self-employed trong các hoạt động văn hóa-nghệ thuật-thể thao
3. Mong muốn và có thể tiếp tục làm self-employed ở Canada để cống hiến đáng kể vào nền văn hóa-nghệ thuật-thể thao của Canada (chứng minh bằng kế hoạch kinh).
4. Thỏa mãn yêu cầu về sức khỏe, lý lịch tư pháp (đương đơn và người phụ thuộc)
5. Đạt tối thiểu 35 điểm (trên tổng 100 điểm): điểm được tính dựa trên các tiêu chí sau:
   • Bằng cấp: tối đa 25 điểm (ví dụ bằng thạc sĩ hay tiến sĩ thì được max 25 điểm)
   • Kinh nghiệm có liên quan: tối đa 35 điểm (ví dụ có 5 năm kinh nghiệm trở lên thì được max 35 điểm)
   • Tuổi: tối đa 10 điểm (dưới 16 hoặc trên 54 tuổi thì 0 điểm tuổi)
   • Tiếng Anh/tiếng Pháp: tối đa 24 điểm (IELTS 4 trở lên mới có điểm)
   • Khả năng thích nghi: tối đa 6 điểm

ĐIỂM MẠNH CỦA CHƯƠNG TRÌNH NÀY:

• Là chương trình có PR trực tiếp, có nghĩa là bạn không phải qua giai đoạn work permit, không cần phải có job offer. Bạn nộp đơn từ VN, chờ được xét duyệt và cấp PR rồi mới qua Canada định cư.
• Điểm chuẩn thấp, không tuyển từ trên xuống dưới như Express Entry.
• Không đòi hỏi chứng minh tổng tài sản ròng tối thiểu.
• Không đòi hỏi đầu tư số tiền kinh doanh tối thiểu.
• Không đòi hỏi phải có điểm tiếng Anh/Pháp tối thiểu mới được nộp. Tuy nhiên, nếu bạn không biết tí tiếng Anh/Pháp nào cũng khó thuyết phục Sở Di trú là bạn có thể tiếp tục làm self-employed ở Canada, trừ một số trường hợp đặc biệt.
• Là chương trình liên bang, nên nếu được cấp PR thì bạn có thể chọn sinh sống tại bất cứ tỉnh thành nào (trừ Quebec). 

ĐIỂM YẾU CỦA CHƯƠNG TRÌNH NÀY:

• Thời gian xử lý hồ sơ lâu: hiện tại trang web của Sở Di trú ghi là 37 tháng, nhưng Hương thấy những trường hợp 2 năm có PR, cũng có những trường hợp tới 4-5 năm mới có.
• Bị giới hạn trong list các ngành nghề về Văn hóa-Nghệ thuật-Thể thao.
• Kinh nghiệm phải được chứng minh rõ ràng bằng chứng nhận thành tích, khai thuế và đóng thuế.
• Vì điểm chuẩn thấp và ít tiêu chuẩn, chuyên viên xét duyệt của Sở Di trú sẽ cân đong đo đếm năng lực + tiềm năng của ứng viên để cảm thấy thuyết phục là ứng viên này sẽ có khả năng làm self-employed ở Canada và cống hiến cho xã hội. Đây cũng là lý do khiến hồ sơ bị từ chối nhiều nhất. Do đó, Hương sẽ phải làm việc rất sát sao và kỹ lưỡng với khách hàng, và kết hợp với 1 Chuyên gia RCIC nữa để làm cái business case thuyết phục. 

HIỂU VỀ KHÁI NIỆM SELF-EMPLOYED Ở CANADA:

• Chữ “Self-employed” này có thể tạm dịch là làm nghề tự do, freelance, tự làm chủ, mình làm cho mình, kinh doanh cá nhân, kinh doanh tự do, lấy công làm lời (không phải là đi làm thuê). 
• Một người tự làm chủ thường làm việc độc lập, không chịu sự giám sát hay sai bảo của chủ lao động.
• Người tự làm chủ thường được tự do lựa chọn làm việc lúc nào, ở đâu, và cung cấp sản phẩm/dịch vụ cho ai. 
• Công việc self-employed này mang về đủ thu nhập để bạn sinh sống.
• Bạn có thể lựa chọn đăng ký kinh doanh như hộ cá thể hoặc công ty, hoặc không đăng ký kinh doanh mà chỉ khai thuế thu nhập cá nhân.  
• Bạn có khai thuế thu nhập và đóng thuế đầy đủ (chứng minh được bằng giấy tờ khai thuế, đóng thuế).
• Những người làm trong các lĩnh vực Văn hóa-Nghệ thuật-Thể thao ở Canada thường là self-employed, tự làm cho mình. 

DANH SÁCH CÁC NGÀNH NGHỀ CỦA CHƯƠNG TRÌNH:

Các nghề chuyên môn về Nghệ thuật – Văn hóa

Các nghề kỹ thuật về Văn hóa – Nghệ thuật – Thể thao 

MỘT SỐ VÍ DỤ:

• Chị A làm nhiếp ảnh gia. Thu nhập chính của chị là từ dịch vụ chụp ảnh sản phẩm cho một số nhãn hàng. Chị cũng thích đi chu du chụp ảnh phong cảnh và con người và có thể giao tiếp bằng tiếng Anh. Chị bán những tấm ảnh này trên một số trang quốc tế. Một số tấm ảnh xuất sắc của chị cũng lọt vào vòng cuối của tạp chí National Geographic. 
• Anh B là một vận động viên điền kinh quốc gia, đã thi đấu ở một số giải quốc tế.
• Chị C là nghệ sĩ piano đã được đào tạo ở nước ngoài và đạt một số giải quốc tế.
• Anh D là một đạo diễn/nhà làm phim. Anh tự viết kịch bản, và quay một số phim ngắn được trình chiếu mở màn ở một số giải thưởng khu vực. Anh cũng đạt giải 2 của 1 giải thưởng phim quốc gia.
• Chị E từ bé đã thích vẽ vời các nhân vật. Rồi đến 1 ngày chị tạo ra được 1 nhân vật cực kỳ cute và bắt đầu vẽ các hình ảnh minh họa về các câu chuyện của nhân vật đó. Nhân vật của chị được yêu thích quá nên chị in lên áo thun, ly tách, số tay và bán online rất chạy. Chị còn chuẩn bị phát hành sách tranh về nhân vật đó. 
• Anh F là một nghệ nhân gốm, theo truyền thống gia đình từ hàng trăm năm nay. Sản phẩm gốm của nhà anh được bán trong và ngoài nước. Anh còn phát triển thêm được một số kỹ thuật và tác phẩm đặc biệt, nên được đưa lên TV và được mời tham gia triển lãm ở một số hội chợ về văn hóa ở nước ngoài. 
• Chị G trước đây từng là giáo viên dạy thể dục cho học sinh cấp 3. Bốn năm trước thì chị mở 1 phòng gym và đứng lớp dạy cho cả người Việt và người nước ngoài. 
• Anh H học Mỹ thuật và đồ họa ở Đại học. Sau khi đi làm thuê vài năm ở phòng thiết kế cho 1 công ty quảng cáo thì anh mở công ty riêng làm thiết kế quảng cáo và là thiết kế trưởng. Anh cũng đưa một số tác phẩm của mình đi dự một số cuộc thi về quảng cáo quốc tế. 

******************

BƯỚC TIẾP THEO: Nếu bạn quan tâm tới chương trình này thì các bước tiếp theo sẽ là:

• Dành 5 phút trả lời bản câu hỏi Đánh Giá Sơ Bộ ở dưới để Hương biết những thông tin cơ bản về năng lực của bạn.
• Nếu cảm thấy phù hợp, Hương sẽ liên hệ để hẹn một buổi tư vấn ngắn với bạn. Trong buổi này H sẽ hỏi thêm về bạn, bạn cũng có thể hỏi H những thắc mắc của mình.

Hoai Huong (June Doan, RCIC)

Ngày 27 tháng 1 năm 2022

***********
DISCLAIMER:  Bài viết này chỉ có mục đích cung cấp thông tin tham khảo dựa trên các thông tin công cộng của chính phủ Canada, không có giá trị tư vấn pháp lý hay thay thế cho việc tư vấn pháp lý. Các chính sách và chương trình Di trú – Định cư của Canada phức tạp và thay đổi thường xuyên, do đó thông tin trong bài viết này có thể đã thay đổi kể từ khi nó được đăng. Hương mời bạn hãy nói chuyện với chuyên gia tư vấn di trú RCIC hoặc luật sư di trú về trường hợp cụ thể của mình.